Legionella w wodzie pitnej: przyczyny, ryzyka i środki ochrony

Legionella w wodzie pitnej stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, które dotyczy przede wszystkim właścicieli domów, wynajmujących i operatorów obiektów publicznych. Te bakterie mogą powodować tzw. chorobę legionistów, potencjalnie ciężką formę zapalenia płuc. Powszechnym nieporozumieniem jest przekonanie, że legionella staje się niebezpieczna poprzez picie zanieczyszczonej wody. W rzeczywistości ludzie zarażają się, wdychając drobne kropelki wody (aerozole) zawierające legionellę. Klasycznym scenariuszem jest prysznic, gdzie takie aerozole mogą łatwo powstawać.

Zagrożenia dla zdrowia spowodowane przez legionellę

Choroba legionistów objawia się często objawami podobnymi do grypy, takimi jak gorączka, kaszel i bóle mięśni. Jest szczególnie niebezpieczna dla osób z osłabionym układem odpornościowym, takich jak osoby starsze lub małe dzieci, u których może prowadzić do zagrażającego życiu zapalenia płuc. W Niemczech szacuje się, że około 2.000 osób rocznie umiera z powodu tej infekcji. Rzeczywista liczba zakażeń jest trudna do określenia, ponieważ objawy często są mylone z grypą i nie każdy przypadek jest diagnozowany.

Przepisy prawne i środki zapobiegawcze

Od końca 2011 roku niemieckie przepisy dotyczące wody pitnej wymagają, aby wynajmujący przeprowadzali badanie na obecność legionelli co trzy lata. Przepisy te mają na celu wczesne wykrywanie i zapobieganie wybuchom legionelli. W przypadku pozytywnych wyników, najemcy mogą w niektórych przypadkach otrzymać zakaz korzystania z prysznica w swoich mieszkaniach, dopóki problem nie zostanie rozwiązany.

Zwiększenie temperatury jako krótkoterminowy środek

Powszechną metodą zwalczania legionelli w systemie ciepłej wody jest podniesienie temperatury wody powyżej 60°C. Ta temperatura zabija legionellę, ale niesie ze sobą pewne ryzyko i wady. Po pierwsze, istnieje ryzyko poparzeń dla mieszkańców. Po drugie, metoda ta nie zawsze jest niezawodna, ponieważ wymaga równomiernego podgrzewania całego systemu wodnego, co nie zawsze jest możliwe. Dodatkowo, wyższa temperatura powoduje zwiększenie kosztów energii, szczególnie w przypadku instalacji zasilanych energią słoneczną. W takim przypadku woda, która normalnie jest podgrzewana do 40-50°C, musi być podgrzewana do wymaganych 60°C przy dodatkowym nakładzie energii.

Dezynfekcja chemiczna i jej ograniczenia

Inną metodą jest dezynfekcja chemiczna, w której stosuje się chlor lub inne środki dezynfekujące. Metoda ta jest jednak kontrowersyjna, ponieważ legionella jest stosunkowo odporna na wiele chemikaliów. Aby skutecznie ją zabić, często potrzebne są wysokie stężenia, które mogą przekraczać dopuszczalne limity. Ponadto, takie chemikalia mogą być szkodliwe dla zdrowia i muszą być starannie dawkowane i monitorowane.

Dezynfekcja UV-C: Skuteczne i bezpieczne rozwiązanie

W obliczu niepewności i wad wymienionych wyżej metod, dezynfekcja UV-C oferuje niezawodną i przyjazną dla środowiska alternatywę. Światło UV-C ma zdolność niszczenia DNA mikroorganizmów, takich jak legionella, co powoduje, że stają się nieaktywne i nie mogą się rozmnażać. Metoda ta jest szczególnie skuteczna, ponieważ jest stosowana bezpośrednio w obiegu wody i nie pozostawia chemicznych pozostałości.

Jak działa dezynfekcja UV-C

W instalacji do dezynfekcji UV-C woda jest ciągle przepuszczana przez komorę, w której jest naświetlana światłem UV-C. To światło niszczy DNA legionelli, czyniąc bakterie nieszkodliwymi. Dużą zaletą tej metody jest to, że działa niezależnie od temperatury wody, eliminując ryzyko poparzeń. Ponadto zużycie energii jest stosunkowo niskie, co czyni ją również atrakcyjną ekonomicznie.

Obszary zastosowania i zalety

Instalacje do dezynfekcji UV-C nadają się zarówno do domów jednorodzinnych, jak i dużych osiedli mieszkaniowych czy budynków publicznych. Są łatwe do zainstalowania, wymagają niewielkiej konserwacji i są ekonomiczne w eksploatacji. Kolejną zaletą jest przyjazność dla środowiska, ponieważ do środowiska nie trafiają szkodliwe chemikalia. Dzięki temu unika się również problemu chemicznych pozostałości w ściekach.

Długoterminowe strategie zapobiegawcze

Oprócz instalacji urządzenia do dezynfekcji UV-C istnieją inne środki, które mogą pomóc w zapobieganiu legionelli w wodzie pitnej:

1. Regularna konserwacja i czyszczenie : Systemy ciepłej wody powinny być regularnie konserwowane i czyszczone, aby uniknąć osadów i biofilmów, które mogą służyć jako pożywka dla legionelli.

2. Optymalizacja temperatury wody : Nawet jeśli wysokie temperatury zabijają legionellę, temperatura wody w systemach ciepłej wody powinna być ustawiona tak, aby hamować wzrost bakterii, nie powodując poparzeń. Temperatura około 55°C może być dobrym kompromisem.

3. Systematyczna kontrola : Regularne testy mikrobiologiczne wody mogą pomóc w wczesnym wykryciu legionelli i podjęciu odpowiednich działań.

4. Szkolenie i edukacja : Tworzenie świadomości jest ważnym krokiem w zapobieganiu. Mieszkańcy i użytkownicy budynków powinni być informowani o ryzyku związanym z legionellą i znaczeniu higieny wody.

Wniosek: Bezpieczeństwo i zdrowie dzięki działaniom zapobiegawczym

Legionella w wodzie pitnej to poważny problem, który można skutecznie zwalczać dzięki kombinacji wymogów prawnych, rozwiązań technicznych i działań zapobiegawczych. Dezynfekcja UV-C oferuje bezpieczną, efektywną i przyjazną dla środowiska metodę minimalizowania ryzyka infekcji legionellą. Wraz z regularną konserwacją i monitorowaniem, te działania mogą przyczynić się do zapewnienia zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców.